Dzisiaj krótki post na temat tego, co sie z nami dzieje w sytuacji zagrożenia czyli o reakcji 'walcz bądź uciekaj'. Fajnie i w bardzo przystepny sposób opisuje poniższą reakcję fizjologiczną ulotka 'system zagrożenia' z psychologytools.org.
Jeśli zauważymy coś, co nawet nieświadomie i stosunkowo automatycznie uznamy za zagrażające (a większość bodźców odbieranych jako stresogenne związane jest obecnie z różnego rodzaju sytuacjami społecznymi w przeciwieństwie do sytuacji realnego zagrożenia zycia czy zdrowia), np. w sytuacji kiedy mamy zabrać publicznie głos i obawiamy się iż możemy zostać skrytykowani, nasz organizm odbiera to jako informacje o zagrożeniu i reaguje tak jak jest do tego zaprogramowany - inicjując reakcję 'walczę lub uciekam'. Wydziela sie hormon kortyzol dzięki któremu zwieksza sie ciśnienie krwi i wzrasta poziom cukru we krwi, co powoduje iż mamy więcej energii do reagowania. Wydzielane są tez adrenalina i noradrenalina, czyli hormony nadnerczy odpowiadające za pobudzenie oragnizmu do działania. Wiąże się to z przyspieszeniem pracy serca, zwolnieniem trawienia, obkurczeniem cześći drobniejszych naczyń krwionośnych (pojawia się uczucie zimna, gorąc lub obydwu naprzemian). Więcej krwi dopływa do mięśni, przygotowując je do działania. Zwieksza się wydzielanie potu, co ma zapobiec przegrzaniu kiedy organizm pracuje na zwiększonych obrotach, zwieksza się też lepkość krwi co ma pomóc nadmiernej utracie krwi w przypadku zranienia (co było dość istotne ewolucyjnie, kiedy sytuacją zagrożęnie było np. polowanie na tygrysa). Możemy mieć wrażenie utratu słuchu bądź też 'widzenia tunelowego', kiedy organizm koncentruje całe zasoby wyłacznie na tym co postrzega jako zagrożenie.
W typowej sytuacji, kiedy to co uznamy za zagrożenie przemija, reakcja zanika i organizm wraca do równowagi. Problemy mogą pojawić sie jeśli zaczynamy reagować w powyższy sposób w sytuacjach nieadekwatnych, np. w przypadku napadów paniki kiedy reakcja stresowa pojawia sie w odpowiedzi na błędną interpretację doznań napływających z ciała (takich jak silniejsze bicie serca brane np. za oznakę zbliżającego się zawału czy poważnej choroby serca) czy tez w przypadku zespołu stresu pourazowego kiedy organizm uznaje bodźce neutralne, ale w jakiś sposób związane z traumą, za oznake bieżącego niebezpieczeństwa i w rezultacie reakcja stresowa 'walcz bądź uciekaj' nie wygasa tak jak powinna.
W kolejnym odcinku więcej na temat CBT oraz 'płapek w myśleniu' - w końcu, bo mam zaległości w tłumaczeniu - zapraszam!
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz